Waarom wel of geen asbestinventarisatie?

Asbest werd in Nederland jarenlang veel gebruikt in de bouw, vooral vanwege de sterke en brandwerende eigenschappen. Pas later werd duidelijk dat asbestvezels ernstige gezondheidsrisico’s opleveren. Bij verbouwing, renovatie of sloop van gebouwen komt vaak de vraag naar voren: moet er een asbestinventarisatie worden uitgevoerd of niet? In dit artikel leggen we uit wat een inventarisatie inhoudt, waarom het meestal verplicht is en in welke gevallen het niet nodig is.

Wat is een asbestinventarisatie?

Een asbestinventarisatie is een officieel onderzoek dat wordt uitgevoerd door een gecertificeerd inventarisatiebureau. Hierbij wordt vastgesteld of er asbesthoudende materialen aanwezig zijn in een gebouw, waar deze zich bevinden en in welke staat ze verkeren. De resultaten worden vastgelegd in een rapport, dat verplicht is voordat asbest mag worden verwijderd.

Waarom een asbestinventarisatie wél uitvoeren?

1. Wettelijke verplichting

In Nederland is een asbestinventarisatie verplicht bij renovatie of sloop van gebouwen die vóór 1994 zijn gebouwd. Dat jaar werd het gebruik van asbest verboden. Zonder inventarisatie mag een aannemer niet starten met de werkzaamheden.

2. Bescherming van gezondheid

Asbestvezels zijn gevaarlijk zodra ze vrijkomen. Zonder inventarisatie weet je niet of er asbest aanwezig is en bestaat het risico dat bewoners, werknemers of bouwvakkers worden blootgesteld. Een inventarisatie voorkomt dat er onbewust gevaarlijke situaties ontstaan.

3. Efficiënt en veilig werken

Een inventarisatierapport geeft duidelijkheid over de aanwezigheid van asbest. Aannemers kunnen hun werkwijze hierop aanpassen, waardoor vertragingen en onverwachte kosten tijdens het project worden voorkomen.

4. Juridische zekerheid

Met een asbestinventarisatie voldoe je aan de wettelijke verplichtingen en voorkom je boetes of aansprakelijkheidskwesties. Het rapport biedt een juridisch onderbouwd bewijs dat er veilig met asbest wordt omgegaan.

Waarom géén asbestinventarisatie uitvoeren?

Er zijn enkele situaties waarin een inventarisatie niet verplicht of minder noodzakelijk is:

• Gebouwen na 1994: omdat asbest toen verboden werd, is de kans zeer klein dat er nog asbest aanwezig is.

• Kleine werkzaamheden zonder sloop of breekwerk: bijvoorbeeld schilderen of het vervangen van keukenkastjes. Zolang er geen risico bestaat dat asbesthoudend materiaal beschadigd raakt, kan een inventarisatie soms achterwege blijven.

• Kostenoverweging: een inventarisatie kost geld, maar dit weegt meestal niet op tegen de gezondheidsrisico’s en juridische gevolgen van het ontbreken ervan.

Conclusie

Een asbestinventarisatie of asbest test is in Nederland in de meeste gevallen wettelijk verplicht bij sloop of renovatie van gebouwen die vóór 1994 zijn gebouwd. Ook wanneer het niet verplicht is, kan het verstandig zijn om zekerheid te hebben. Het voorkomt gezondheidsrisico’s, onvoorziene kosten en juridische problemen. Alleen bij nieuwere gebouwen of zeer kleine klussen is een inventarisatie vaak overbodig.